GASHOUDER ANNO 1927 | NAALDWIJK, VERSPYCKLAAN 72A
Als je langs de Verspycklaan in Naaldwijk rijdt, vallen direct twee bijzondere gebouwen op. Ten eerste de prachtige watertoren, gebouwd in 1929 naar een ontwerp van architect Hendrik Sangster. Sangster was een Nederlandse ingenieur-architect die in totaal 19 watertorens ontwierp, waarvan er nog 10 bestaan. Zijn ontwerpen staan bekend om hun strakke, expressionistische baksteenarchitectuur, en een van zijn bekendste watertorens staat recht tegenover onze gashouder in Naaldwijk. Deze watertoren, gebouwd in 1929-1930, valt op door zijn hoogte van 42 meter en de twee waterreservoirs met een gezamenlijke capaciteit van 600 m³.
En als kers op de taart staat daar de unieke gashouder, een rijksmonument uit 1927 met een capaciteit van circa 1.000 m³. Deze cilindervormige gashouder was oorspronkelijk bedoeld voor de opslag van stadsgas, dat uit steenkool werd gewonnen en vervolgens via de Westlandsche Stoomtram Maatschappij werd gedistribueerd naar de regio. In de jaren ’60, met de overgang naar aardgas, verloor de gashouder zijn oorspronkelijke functie. In 1971 werd hij overgenomen door waterleidingsmaatschappij Evides en omgebouwd tot waterreservoir.
De gashouder is een prachtig voorbeeld van industriële architectuur, met zijn robuuste, ronde vorm en metalen oppervlak. Het cilindervormige gebouw is opgebouwd uit geklonken, stalen platen, wat het pand een stoer en strak uiterlijk geeft. Aan de zijkant van het gebouw bevindt zich een opvallende, industriële trap die naar het dak leidt. De dakrand is voorzien van een balustrade, die niet alleen functioneel is, maar ook het industriële karakter van het pand versterkt. De combinatie van de ronde vorm, de stalen platen en de strakke lijnen van de balustrade en trap maakt deze gashouder tot een iconisch en tijdloos object binnen het industriële erfgoed.
Van deze industriële gashouders zijn er nog maar enkele in Nederland, aangezien de meeste door de overgang naar aardgas overbodig en uiteindelijk gesloopt zijn. De gashouder van Naaldwijk is daarom uiterst zeldzaam industrieel erfgoed en voegt met zijn ronde vorm en historische uitstraling een bijzondere charme toe aan het straatbeeld.
In 2006 werd de gashouder aangekocht door HET Architectenbureau, dat het monument in 2007 volledig restaureerde en verduurzaamde. Het gebouw werd getransformeerd tot kantoor, waar het architectenbureau tot voor kort was gevestigd.
Uniek aan de gashouder is dat deze, naast een kantoorbestemming, ook een woonbestemming heeft en met minimale aanpassingen kan worden omgebouwd tot een luxe, excentrieke villa – een loftachtige setting, perfect voor wie zoekt naar een unieke, spraakmakende woonplek in het hart van het Westlandse kassengebied. HET Architectenbureau heeft schetsen gemaakt voor de transformatie naar een moderne woning die volledig levensloopbestendig kan worden ingericht, met een slaapkamer en badkamer op de begane grond en een gastenverblijf op de verdieping, waarbij de ruimtelijkheid volledig behouden blijft. Ook een comfortabele gezinswoning met ruimte voor twee of drie slaapkamers is mogelijk. Wil je meer weten? Vraag naar de mogelijkheden!
DE TOUR
Via de straatzijde kom je bij de entree. De geklonken metalen platen geven een massieve, ambachtelijke uitstraling: robuust en zorgvuldig bevestigd: allemaal oerdegelijk handwerk en ze vormen tezamen het karakteristieke ronde volume dat de gashouder zijn unieke identiteit geeft. De grote ronding is imposant en tegelijkertijd zacht van vorm. Met een diameter van 14 meter en een hoogte van maar liefst 7 meter straalt de buitenkant een krachtige, industriële esthetiek uit, terwijl de raampartijen het pand een licht en ruimtelijk karakter geven. Via de royale in glas uitgevoerde entree kom je binnen, waar de grote ruimte een prachtig, overzichtelijk zicht biedt. De gashouder heeft een vloeroppervlak van circa 230 m², verdeeld over twee verdiepingen.
De huidige indeling is die van het architectenbureau met vaste kasten, een archiefruimte, een pantry en een ontvangstruimte. In deze ruimte valt direct de strakke, industriële uitstraling op, die wordt versterkt door de heldere inrichting in het unieke gebouw. Hier is over nagedacht en niet voor niets heeft het ontwerp in 2010 een prijs gewonnen en zijn er legio van mogelijkheden om hier een perfecte en kekke woning van te maken. Aan de zijkant staat een hoge, gebogen kast met een ruim aanbod aan opbergmogelijkheden, waarin een complete bibliotheek of platenverzameling moeiteloos een plek kan vinden. De ingebouwde pantry en diverse kasten vormen een centrale kern, waarin zich onder andere de koffiecorner en extra opbergruimte bevinden.
VERDIEPING
In de ruimte is een staalconstructie geplaatst en bestaat uit een open, metalen structuur met zichtbare spanten en ribben, waarop de verdiepingsvloer is geplaatst wat het industriële karakter benadrukt. Dit zorgt niet alleen voor een ruimtelijk effect, maar geeft ook een robuuste, bijna rauwe uitstraling aan de ruimte. De zwevende trappartij naar de bovenverdieping vormt een harmonieus samenspel tussen moderne en historische elementen. De bovenverdieping biedt een fraai zicht op de oorspronkelijke staalconstructie die als spaken in een wiel het dak ondersteunen. Ook is hier een extra ruimte voor opslag of archief, maar deze is eenvoudig om te vormen tot bijvoorbeeld een badkamer.
DUURZAAMHEID
Voor een aangenaam binnenklimaat is het pand uitgerust met duurzame warmtepomptechniek, betonkernactivering en een automatisch afzuigsysteem met warmteterugwinning. Deze energie-efficiënte systemen zorgen voor een comfortabele en gezonde omgeving. Dit rijksmonument heeft dan ook energielabel B, maar kan met een aantal eenvoudige ingrepen makkelijk worden opgeschaald naar A.
BUITEN
De gashouder staat op een royaal en strak ingericht perceel van 366 vierkante meter, met een eigen oprit aan de achterzijde die nu ruimte biedt aan maximaal vijf eigen parkeerplaatsen. Dankzij de zuidelijke oriëntatie biedt het perceel bovendien uitstekende mogelijkheden om een zonnige stadstuin te realiseren. De ligging zorgt ervoor dat er de hele dag zon is, wat de tuin zeer geschikt maakt voor ontspanning en buitenleven. Voor bezoekers is er overdag voldoende openbare parkeergelegenheid in de nabije omgeving, wat de bereikbaarheid en toegankelijkheid van deze te gekke woning alleen maar vergroot.
FINANCIERING EN VERDUURZAMING VAN RIJKSMONUMENTEN VIA HET RESTAURATIEFONDS
Rijksmonumenten bieden extra mogelijkheden voor financiering en instandhouding, die verder gaan dan reguliere hypotheken bij de bank. Speciaal voor monumenten zijn er diverse aantrekkelijke financieringsopties via het Nationaal Restauratiefonds, die bedoeld zijn om restauratie en verduurzaming van cultureel erfgoed te ondersteunen.
1. Restauratiefondshypotheek: Dit is een laagrentende lening met een rente van 1,4% voor particuliere eigenaren en 1,5% voor zakelijke eigenaren. De maximale lening bedraagt € 300.000 voor woonobjecten en kan oplopen tot € 10 miljoen voor niet-woonobjecten. Extra financiering tot € 100.000 is beschikbaar voor verduurzaming, zodat energieprestaties kunnen worden verbeterd zonder afbreuk te doen aan het monumentale karakter van het pand.
2. Woonhuisregeling: Voor monumentale woonhuizen geldt een subsidie van 38% op restauratiekosten, tot een maximum van € 70.000. Bij hogere restauratiekosten kan vooraf aanvullende subsidie worden aangevraagd, wat eigenaren helpt om de noodzakelijke werkzaamheden betaalbaar te houden.
De Woonhuisregeling, ook wel de woonhuissubsidie genoemd, is bedoeld voor het onderhoud en herstel van monumentale onderdelen van rijksmonumentale woonhuizen. Deze regeling dekt kosten die technisch noodzakelijk zijn voor behoud, zoals structureel onderhoud en restauratie. Werkzaamheden die in aanmerking komen zijn onder andere: constructiewerkzaamheden, dakherstel, gevelonderhoud, goten en hemelwaterafvoeren, kozijnen en schilderwerk.
Bepaalde werkzaamheden, zoals verduurzaming (isolatie, zonnepanelen), comfortverbetering of verfraaiing, vallen buiten de regeling. Voor verduurzaming – indien nodig – kan gebruik worden gemaakt van de ISDE regeling in combinatie met een verduurzamingshypotheek.
Aangezien de gashouder al helemaal gerestaureerd en herbestemd is zal de eigen woonhuis regeling hoogstwaarschijnlijk de meest interessante optie zijn voor toekomstige eigenaren. Het reguliere onderhoud kan via deze regeling heel aantrekkelijk worden is ook nog eens voor 38% subsidiabel.
BEREIKBAARHEID
De gashouder aan de Verspycklaan in Naaldwijk ligt ideaal aan de rand van het centrum en is uitstekend bereikbaar. Met de auto zijn de belangrijke snelwegen A20 en A4 op korte afstand bereikbaar, wat snelle verbindingen biedt naar omliggende steden. Vanuit Naaldwijk bedraagt de reistijd naar Rotterdam en Delft ongeveer 20 minuten, terwijl Den Haag in 25 minuten bereikbaar is, afhankelijk van de verkeersomstandigheden.
KORTOM
De gashouder aan de Verspycklaan in Naaldwijk is een kloek industrieel rijksmonument uit 1927, oorspronkelijk ontworpen voor de opslag van stadsgas. Na een ingrijpende restauratie door HET Architectenbureau in 2007 doet het pand nu dienst als kantoor, met ook mogelijkheden voor een luxe woonbestemming. Het ontwerp is slim en functioneel, met goed doordachte afvoeren, ventilatie en infrastructuur, ideaal voor veelzijdig hergebruik. Dankzij deze flexibele opzet kan de gashouder eenvoudig worden getransformeerd tot atelier of een loftachtige woning. De robuuste stalen constructie en industriële details maken het een uniek stuk erfgoed – een droom voor wie zoekt naar karaktervol wonen in het Westland.
