Verhalen
100 JAAR RIETVELD SCHRÖDERHUIS: HOE ACTUEEL IS DIT ICONISCHE HUIS 100 JAAR NA DATO?
Zaterdag 16 november 2016 stond de iconische monumentale Openbare Bibliotheek Utrecht volledig in het teken van het 100-jarig bestaan van het Rietveld Schröderhuis. Dit meesterwerk van Gerrit Rietveld en Truus Schröder is al sinds 2000 UNESCO-werelderfgoed en geldt nog altijd als een van de belangrijkste voorbeelden van de Stijlbeweging. Tijdens een inspirerend symposium kwamen architecten, kunstenaars en erfgoedliefhebbers samen om te bespreken hoe dit baanbrekende huis ook vandaag nog relevant is en om het eerste lustrum van Rietveld-VVE te vieren.
De ochtend: leren van de grootmeesters
De dag werd geopend door Ida van Zijl, oud-conservator van het Centraal Museum Utrecht en een kenner van Rietvelds werk. In haar openingswoorden benadrukte zij hoe het Rietveld Schröderhuis, zelfs na een eeuw, blijft inspireren als icoon van moderniteit en innovatie. Hierna sprak wethouder Eva Oosters als eerste spreker over het belang van het Rietveld Schröderhuis als symbool voor creativiteit, duurzaamheid en de rol van erfgoed in stedelijke ontwikkeling.
Vervolgens gaf Herman Hertzberger een lezing waarin hij de impact van Rietvelds gedachtegoed op zijn eigen werk beschreef. Hertzberger, bekend van projecten zoals het Centraal Beheer-kantoor in Apeldoorn en Vredenburg in Utrecht, sprak gepassioneerd over thema’s als vrijheid, verbinding en gedeelde ruimte. Daarna liet Marie-Jeanne Sas van OpZoom Architecten zien hoe Rietvelds principes vandaag worden toegepast, onder andere in sociale woningbouw en zorgprojecten. De ochtend werd afgesloten met een discussie tussen kunstenaars en ontwerpers zoals Maarten Dekker en Ruud Kuijer, onder leiding van Ronald Willemsen. Hierin werd besproken hoe Rietvelds modernisme doorwerkt in hedendaagse kunst en design.
Lunch: een reis terug in de tijd
Tijdens de lunch werden bijzondere films vertoond die een inkijkje gaven in de tijd waarin het Rietveld Schröderhuis werd gebouwd. De films waren afkomstig uit de collectie van de Filmliga, waarvan Rietveld destijds oprichter en bestuurslid was. Klassiekers zoals *Manhatta* (1921) en *Berlin: Die Sinfonie der Großstadt* brachten de modernistische tijdsgeest tot leven.
De middag: oplossingen voor nu
In de middag vond een paneldiscussie plaats onder leiding van dr. Pieter Hooijmeijer. Samen met Hans-Hugo Smit (Rabobank), Marie-Jeanne Sas en Jan-Willem Andriessen oprichter en eigenaar van Redres Bouwkunstmakelaar werd besproken welke lessen we kunnen trekken uit het werk van Rietveld. Er werd stilgestaan bij thema’s zoals de uitdagingen van de woningmarkt, prefab-oplossingen en de herbestemming van erfgoedgebouwen. Het gesprek benadrukte hoe modernistische gebouwen niet alleen cultureel waardevol zijn, maar ook kunnen inspelen op de behoeften van vandaag.
Afsluiten met muziek en een goed gesprek
Het symposium werd afgesloten met een optreden van het Rietveld Ensemble. Speciaal voor deze gelegenheid kozen zij muziek uit de vroege 20e eeuw, met werken van componisten zoals Julius Röntgen en Rebecca Clarke. De dag eindigde met een borrel, waar deelnemers volop ideeën uitwisselden en reflecteerden op de inspirerende dag.
Het symposium liet zien dat het Rietveld Schröderhuis veel meer is dan een prachtig stuk architectuur. Het is een symbool van vooruitdenken, durven experimenteren en ontwerpen met oog voor de toekomst. Zelfs 100 jaar na de bouw blijft het een bron van inspiratie voor architecten, kunstenaars en erfgoedliefhebbers.
Kortom
Bij Redres geloven we in het belang van zulke iconen. Ze herinneren ons eraan waarom erfgoed niet alleen bewaard moet blijven, maar ook ingezet kan worden als motor voor vernieuwing. Met het Rietveld Schröderhuis als lichtend voorbeeld kijken we uit naar de volgende 100 jaar.
Jan-Willem Andriessen
Redres de Bouwkunstmakelaar