Verhalen
NIEUWER IS NIET ALTIJD BETER
Bij het kopen van een huis wordt vaak gedacht dat nieuwbouw de beste optie is. Moderne huizen zouden immers met de nieuwste technieken en materialen worden gebouwd, wat automatisch zou moeten leiden tot betere kwaliteit. Maar dat is niet altijd het geval. Monumentale panden kunnen, juist door hun ouderdom, een betere bouwkwaliteit en duurzaamheid bieden. In deze blog leggen we uit waarom een monumentaal huis misschien wel een slimmere keuze is dan een modern huis, en waarom het ook nog eens een duurzame investering kan zijn of worden.
1. Superieure bouwmaterialen in monumenten
Eén van de grootste verschillen tussen oude en moderne huizen is de kwaliteit van de gebruikte bouwmaterialen. Tot de Tweede Wereldoorlog werd hout gebruikt van traag groeiende bomen, zoals eiken en lariks. Dit hout had vaak honderden jaren de tijd om te groeien voordat het werd gekapt, waardoor het rijk aan kernhout was. Kernhout is het sterkste en meest duurzame deel van de boom, met een hoge dichtheid en natuurlijke weerstand tegen vocht en schimmels. Je kunt kernhout vergelijken met een ossenhaas van de koe: het meest waardevolle, malse deel. Of voor de vegetariërs onder ons: het is als de kern van een avocado, het stevige deel dat de vrucht zijn kracht geeft.
Na de oorlog, tijdens de wederopbouwperiode, nam de vraag naar bouwmateriaal sterk toe. Hierdoor werd snelgroeiend hout van commerciële bosbouw zoals grenen en sparren populair. Deze bomen groeien in 20 tot 30 jaar tot kaprijpheid, maar dit snelgroeiende hout is minder dicht en bevat meer spinthout, dat minder duurzaam is dan kernhout. Dit hout heeft een kortere levensduur en is gevoeliger voor schimmels, insecten en vocht.
Monumentale huizen zijn gebouwd met materialen die op natuurlijke wijze werden verwerkt. Hout werd pas gekapt als de boom volgroeid was en daarna op traditionele wijze gedroogd. Dit droogproces duurde soms jaren en zorgde ervoor dat het hout stabiel en sterk bleef. Daarom hebben monumentale huizen vaak een betere kwaliteit dan moderne huizen, waar het materiaalproces is versneld.
2. Vakmanschap en ambachtelijke bouwtechnieken
Naast de materialen ligt het verschil ook in de manier van bouwen. Monumenten werden met de hand gebouwd door ambachtslieden die tijd en aandacht besteedden aan elk detail. Elk gebouw was uniek en werd op maat gemaakt. De bouwers gebruikten geen prefab-onderdelen of standaardtechnieken. Wat je kocht, was Tailors made en vaak haute couture: een woning met karakter en duurzaamheid.
Tegenwoordig draait veel om efficiëntie en standaardisering. Arbeid is duur en bouwvakkers werken vaak als assemblagemedewerkers die met prefab-elementen werken. Dat betekent dat moderne huizen misschien sneller worden gebouwd, maar vaak minder aandacht krijgen voor detail en afwerking. Vergelijk het met fast fashion: snel en goedkoop geproduceerd, maar zonder de kwaliteit die de tand des tijds doorstaat.
3. De waarde van de grond en locatie
Monumentale panden staan vaak op unieke locaties. Destijds had men de luxe om de beste plekken te kiezen: grond van goede kwaliteit en een gunstige ligging. Deze zorgvuldige selectie maakte monumenten extra waardevol. Vandaag de dag is bouwgrond schaars en duur, wat betekent dat nieuwbouwhuizen vaak worden neergezet op minder aantrekkelijke locaties.
De combinatie van een solide bouw en een uitstekende locatie maakt monumenten vaak een goede investering. Ze zijn gebouwd om eeuwen mee te gaan, iets waar nieuwbouwhuizen simpelweg niet aan kunnen tippen.
4. Monumentale panden bieden ruimte en flexibiliteit
Een groot voordeel van monumentale panden is de ruimte. Vroeger werd er gebouwd met overmaat en veel aandacht voor ruimtelijke kwaliteit. Grote kamers, hoge plafonds en brede gangen waren de norm. Deze ruimtelijke overdaad zorgt ervoor dat monumentale panden vandaag de dag eenvoudig kunnen worden aangepast aan moderne woonwensen of nieuwe functies. Het is geen toeval dat veel monumenten succesvol worden omgebouwd tot kantoorruimtes, horeca of andere bestemmingen. Hun robuuste structuur en royale indeling maken ze ideaal voor hergebruik.
Tegenwoordig wordt er gebouwd volgens de NEN2580-norm, waarbij de minimale eisen vaak als maximale grenzen worden gehanteerd. Door deze standaardisatie en het streven naar het maximaal benutten van elke vierkante meter, neemt de ruimtelijke kwaliteit sterk af. Moderne gebouwen zijn hierdoor te vergelijken met fast fashion: minder duurzaam, snel verouderd en vaker in aanmerking voor sloop of verbouwing om aan toekomstige eisen te voldoen. De compacte bouw en de beperkte architectonische kwaliteit van nu beperken de aanpasbaarheid van deze panden, wat zorgt voor minder flexibiliteit op de lange termijn.
Monumentale panden, met hun royale opzet en degelijke constructie, blijven daarentegen flexibel en tijdloos. Ze kunnen eenvoudig nieuwe functies vervullen zonder dat hun oorspronkelijke karakter verloren gaat. Hierdoor zijn ze niet alleen een esthetische keuze, maar ook een duurzame investering die generaties lang meegaat.
Waar moderne panden vaak als wegwerpartikelen aanvoelen, zijn monumentale panden het perfecte voorbeeld van "slow architecture": tijdloos, kwalitatief en met de mogelijkheid om telkens weer een nieuw leven te krijgen.
5. Duurzaamheid: Monumenten zijn de ultieme vorm van recycling
Wie denkt dat duurzaamheid alleen te maken heeft met moderne technieken, zit ernaast. Wonen in een monument is eigenlijk de ultieme vorm van recycling. Het hergebruiken van een bestaand pand voorkomt de enorme milieubelasting die gepaard gaat met nieuwbouw. Een monumentaal huis is er al, de materialen zijn al gebruikt en er hoeft niets nieuws te worden geproduceerd. Dit maakt wonen in een monument een bijzonder duurzame keuze.
Hoewel de bouwstructuur van monumenten robuust is, kunnen de isolatie en energie-efficiëntie vaak nog worden verbeterd. Dit biedt volop kansen voor verduurzaming. Maar dat komt in een andere blog aan bod.
Kortom
Monumenten bieden kwaliteit, ruimte en duurzaamheid. Een monumentaal huis biedt meer dan alleen geschiedenis en charme. Het biedt hoogwaardige bouwmaterialen, vakmanschap en een locatie van waarde. Terwijl moderne huizen snel en efficiënt worden gebouwd, bieden monumentale panden een tijdloze kwaliteit en flexibiliteit die generaties lang meegaat. Bovendien zijn ze een betere investering dankzij hun duurzaamheid en ruime indeling.
Bij Redres begrijpen we de waarde van deze bijzondere panden en helpen we graag bij het vinden van een monumentale woning die perfect bij je past. Een monumentaal pand is niet zomaar een huis, het is een investering in duurzaam erfgoed dat de tand des tijds zal doorstaan.
